چگونه از سکته مغزی پیشگیری کنیم؟

به گزارش مسدود شدن جریان خون به مغز باعث می‌شود سلول‌های عصبی از اکسیژن و مواد مغذی محروم شود و در نتیجه، احتمال تغییر عملکرد سلول‌های مغزی یا آسیب دائمی در آن‌ها وجود دارد.
سکته مغزی دومین علت مرگ و میر در جهان و ایران است. یک چهارم از بیماران دچار سکته مغزی جان خود را از دست می‌دهند و نیمی دچار معلولیت‌های درازمدت می‌شوند. سکته مغزی در هر فرد و در هر سنی ممکن است اتفاق بیافتد. اما لازم است بدانیم که سکته‌های مغزی قابل پیشگیری و درمان است.

نشانه‌های سکته مغزی:
برخی از نشانه‌های این سکته عبارتند از: سردرد شدید و ناگهانی، بروز ناگهانی ضعف عضلانی یا کرختی صورت، اندام فوقانی و تحتانی و اغلب در یک طرف بدن، ناهماهنگی اندام‌ها به طور ناگهانی، از دست دادن بینایی یا دوبینی به طور ناگهانی
مشکل تکلم یا ترک صحبت‌های دیگران، بروز ناگهانی سرگیجه شدید

سکته مغزی چگونه ایجاد می‌شود؟
دو سیستم شریانی عمده از طریق گردن، خون را به مغز منتقل می‌کند. قطع جریان خون در یکی از این سیستم‌ها حتی برای چند ثانیه اغلب تاثیر زیادی بر عملکرد مغز گذاشته و بسته به اینکه کدام ناحیه از مغز آسیب ببیند، ممکن است فرد دچار مشکل بینایی یا تکلم، فلج بخشی از بدن یا بی هوشی شود. چنانچه قطع جریان خون بیش از چند دقیقه طول بکشد، سلول‌های مغزی در ناحیه درگیر می‌میرد و به نقص عضو دائمی یا مرگ فرد منجر می‌شود.

انواع سکته مغزی
سکته ترومبوتیک زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون (ترومبوز) و یا پلاک (رسوبات حاوی کلسترول) باعث تنگی و سفتی عروق شوند و جریان خون مغزی را کاهش دهند.
سکته آمبولیک زمانی رخ می‌دهد که یک تکه لخته خون و یا سایر مواد باقیمانده، در فاصله‌ای دورتر از مغز تشکیل شود (اغلب در قلب) و سپس با جریان خون به سرخرگ‌های مغزی باریک‌تر انتقال یابد.
سکته هموراژیک هم زمانی رخ می‌دهد که یکی از عروق مغزی، سوراخ و یا پاره شود و خونریزی مغزی باعث فشردگی، جابجایی و مرگ بافت عصبی شود. تاثیر اولیه یک سکته هموراژیک اغلب شدیدتر از سکته ایسکمیک است؛ اما اثرات درازمدت هر دو به صورت تقریبی یکسان است.

عوامل موثر در سکته مغزی
عوامل زیادی باعث ایجاد سکته مغزی می‌شودکه ۸۰ درصد این سکته‌ها قابل پیشگیری است. نخستین عامل بروز سکته‌های مغزی خانوادگی است؛ به طوری که اگر یکی از اعضای خانواده شامل پدر و مادر، خواهر یا برادر شما دچار سکته مغزی شده باشند، خطر سکته مغزی در شما هم افزایش می‌یابد، با افزایش سن، احتمال سکته مغزی هم بیشتر می‌شود.
فشار خون بالا خطر هر دو نوع سکته را افزایش می‌دهد. فشار خون بالا باعث آسیب و تضعیف عروق مغزی می‌شود و احتمال بروز خونریزی را افزایش می‌دهد. از طرفی، فشار خون باعث سفتی دیواره عروق می‌شود و خونرسانی بافت مغزی را مختل می‌کند
مبتلایان به فشارخون بالا لازم است دارو‌های خود را به طور منظم مصرف کنند و به طور منظم تحت نظر پزشک معالج باشند.
قندخون بالا خطر سکته مغزی را حدود شش برابر افزایش می‌دهد، چون این بیماری باعث سفتی دیواره عروق و چسباندن لخته‌ها به یکدیگر می‌شود. پس توصیه می‌شود قند خون خود را کنترل کنید، به ویژه بیماران مبتلا به دیابت.
نارسایی قلبی، بیماری‌های دریچه ای، سابقه تعویض دریچه قلبی، ریتم نامنظم قلب، تنگی عروق، و بیماری‌های انعقادی نیز احتمال بروز سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
مصرف دخانیات هم عامل مهم دیگری است که خطر سکته مغزی را دو تا سه برابر می‌کند. سیگار باعث تشکیل رسوبات چربی یا همان پلاک‌ها در دیواره عروق می‌شود. نیکوتین موجود در سیگار سبب افزایش ضربان قلب و فشار خون می‌شود. مونو اکسید کربن موجود در دود سیگار، اکسیژن خون را اشغال می‌کند و همین باعث کاهش اکسیژن رسانی به بافت مغزی می‌شود. این سیکل معیوب، خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
سطح نامطلوب کلسترول خون و افزایش LDL یا همان کلسترول بد و کاهش HDL یا همان کلسترول خوب، تنگی عروق را افزایش می‌دهد؛ بنابراین رعایت رژیم غذایی و ورزش و مصرف دارو‌های توصیه شده از سوی پزشک الزامی است.
نداشتن تحرک و فعالیت فیزیکی و ورزش ناکافی هم در درازمدت خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهد.